Een open brief aan GroenLinks- leidster Femke Halsema

Een open brief aan GroenLinks- leidster Femke Halsema

Introductie

Jaren geleden wekte Femke Halsema, toen nog GroenLinks-leider, ophef door haar kritische uitspraken^[1] over de hoofddoek. Haar opmerking leidde tot een maatschappelijk debat waarna een open brief (zie hieronder) werd geschreven aan Femke Halsema waarin onder andere beschreven staat dat de hoofddoek juist met vrije wil wordt gedragen. Opmerkelijk genoeg heeft Femke Halsema haar mening later bijgesteld. Ondertussen is Femke Halsema burgemeester van Amsterdam. Tijdens een raadsvergadering heeft ze zich sterk uitgesproken voor de geloofsvrijheid in haar stad en Nederland^[2]. Echter, waar iemand het doel heeft anderen zijn of haar geloof op te leggen, daar ligt volgens de burgemeester een duidelijke grens^[3]. In de Heilige Koran staat ook, ‘Er is geen dwang in de godsdienst’^[4].

De open brief

Geachte mevrouw Halsema,

Onlangs heeft u in een interview op woensdag 9 september 2009 met dagblad De Pers^[5] verklaard^[6] dat u de Islam “een probleem” vind en te kennen gegeven het liefst zou wensen dat Moslima’s hun hoofddoekjes “afslingeren”. Dit zijn kwetsende uitlatingen ondanks dat u het wellicht niet zo heeft bedoeld. Deze opmerkingen zijn zeer onhandig en betreurenswaardig. De recente sociale en politieke ontwikkelingen in Nederland zijn zorgwekkend en dit maakt het er niet beter op.

Met deze brief spreken wij, de Ahmadiyya Moslim Vrouwen Organisatie, u vriendelijk aan het gewicht van uw verantwoordelijkheid te realiseren en om begrip, verdraagzaamheid en eenheid te stimuleren tussen de verschillende inwoners van Nederland.

U heeft veel positiefs gedaan voor Nederland, maar wij hebben de indruk dat u de Islam bekijkt via de ogen van de media. De Islam wordt gepresenteerd als een negatieve middeleeuws godsdienst die geen schrijntje beschaving kent. De hoofddoek wordt gepresenteerd als een onderdrukking. Dit alles is volledig in strijd met de ware universele en vreedzame leerstellingen van de Islam. Als feministe zou u juist moeten opkomen voor de vrijheid van het dragen van een hoofddoek. De leden van de Ahmadiyya Moslim Vrouwen Organisatie hebben nooit hun hoofddoek gedwongen gedragen, dit is nog nooit voorgekomen.

U stelt dat er géén God is die het dragen van een hoofddoek voor kan schrijven. Laten wij u meegeven dat niet alleen de Heilige Koran maar ook het Oude en het Nieuwe testament allen respectievelijk het dragen van een hoofddoek voorschrijven. Uw religie schrijft dus ook het dragen van een hoofddoek voor, lang voor de komst van de Islam.

U geeft aan dat u in een probleemwijk woont, dat kan ervoor gezorgd hebben dat u een afkeer hebt gekregen voor de Islam en het dragen van een hoofddoek. Ondanks religieuze en ideologische verschillen doet de Ahmadiyya Moslim Vrouwen Organisatie altijd de handreiking om samen te werken met andersdenkenden zodat we een vreedzaam samenleven kunnen bevorderen en wederzijds begrip kunnen opbouwen.

Geloven in waarheid is een recht van de mens en overtuiging hoort daarbij. We beschouwen elke geopenbaarde religie als afkomstig van God, en we geloven dat elke goede daad met een goede intentie, ongeacht wie deze uitoefent, door God zal worden beloond. Een geloofsovertuiging is een onderdrukking, u zou de positieve waarden van een geloofsovertuiging kunnen inzien als u zich inleest en in dialoog aangaat.

De “kopvoddentaks” zoals de heer Wilders heeft voorgesteld in de algemene beschouwingen en het hoofddoekverbod dat in Vlaanderen is ingesteld druisen regelrecht tegen het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens waarin staat dat de vrije godsdienstbeleving gegarandeerd wordt voor alle leerlingen en alle mensen in het algemeen. En dus ook in Nederland. En daarbij hoort ook het dragen van een hoofddoek.

Dit is ook duidelijk een schending van artikel 6 van de grondwet, lid 1. Een ieder heeft het recht zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen (publiekelijk), vrij te belijden. Het is ontoelaatbaar dat een hoofddoek wordt verhindert in een democratische rechtsstaat.

De Nieuwe maatregel in Vlaanderen verbiedt niet alleen hoofddoekjes, maar ook alle andere religieuze symbolen die daar niet meer toelaatbaar zijn. Dit hebben zij enkel gedaan omdat men niet de indruk wil wekken dat het alleen om moslims gaat. Men vergeet dat hoofddoekjes geen religieus symbool zijn maar religieuze voorschriften die expliciet in de Heilige Koran staan vermeld.

Het klimaat met betrekking tot tolerantie tegenover de Moslims is niet bepaald verbeterd sinds 11 september 2001. Er is een trend zichtbaar waarin de partijpolitiek zich mee bemoeit en hoopt stemmen af te snoepen van extreem rechts door harde standpunten in te nemen over Moslims. Dit alles is tegen de principe van rechtvaardigheid die op zijn beurt de enige voorwaarde is voor een vreedzame samenleving. Een toenemende mate van angst en haat is waarneembaar, ‘Islamofobie’ zoals het wordt genoemd. De media spelen hierin een rol, terwijl de media en politici juist zorg moeten dragen voor het bevorderen van begrip en verdraagzaamheid. Dit is een verantwoordelijkheid van de media en politici.

De opmerkingen van Wilders, van President Sarkozy in Frankrijk, en het verbod op het dragen van de hoofddoek op openbare scholen in Vlaanderen staan haaks op de opmerkingen van president Barack Obama. President Barack Obama zei in een toespraak^[7] in Cairo op 4 juni 2009 het volgende:

“Evenzo is het belangrijk voor westerse landen om te voorkomen dat moslimburgers worden belemmerd in het praktiseren van religie zoals zij dat nodig achten, bijvoorbeeld door voor te schrijven welke kleding een moslimvrouw moet dragen. We kunnen vijandigheid jegens welke godsdienst dan ook niet verbergen achter het voorwendsel van liberalisme.”

Hij wees erop dat in de VS zeven miljoen moslims leven en dat de overheid hun vrijheid van godsdienst, inclusief het dragen van de hoofddoek, garandeert.

De Ahmadiyya Moslim Vrouwen Organisatie is derhalve van mening dat het dragen van bedekkende kleding zoals een hoofddoek die veel islamitische vrouwen kiezen om te dragen een religieuze voorschrift is. Wij zijn ook mening dat een moslim vrouw niet gedwongen mag worden om bedekkende kleding te dragen omdat het een fundamentele leer van de Islam is dat er geen dwang in de godsdienst mag zijn^[8].

Verre van een teken van “onderdanigheid en verlaging”, is het een kledingstuk waar miljoenen vrouwen voor hebben gekozen, die zich trots voelen op het fatsoen er van.

Het is te hopen dat Frankrijk zich niet verder zal bezighouden met deze wetgeving. Die zou strijdig zijn met artikel 18 van de VN-verklaring inzake de Rechten van de mens, en Franse verklaring van de Rechten van de Mens, en van de Burger waar de Franse grondwet op is gebaseerd. Deze garanderen de vrijheid om godsdienst te beoefenen en religieuze overtuigingen te behouden.

Het zou specifiek voor ons land en voor degenen die zo hard gevochten hebben om de vrijheid in Nederland in veiligheid te stellen een belediging zijn om te strijden voor de zogenaamde vrijheid ten koste van echte vrijheid zelf. Om de vrijheid te laten heersen, moet vrijheid beschermd worden.

We willen graag nog de gelegenheid nemen om het een en ander verder toe te lichten.

De sluier kan teruggevoerd worden naar de 13e eeuw voor Christus. In het oude Assyrië (Mesopotamië) was het dragen van de sluier een teken van sociale klasse en niet van religie. De wet verplichtte alle Assyrische vrouwen met uitzondering van prostituees hun hoofd te bedekken in het publiek. Ook oude Griekse en Romeinse kunstvoorwerpen suggereren dat het dragen van een sluier geen ongewone praktijk was. Of de sluier van betekenis was in de Griekse en Romeinse samenleving is onduidelijk, dit gewoonte kan nog niet met zekerheid worden bevestigd. Met aanvang van het Jodendom, kreeg het dragen van een sluier een religieuze betekenis. Het was een symbool van fatsoen en bescheidenheid. Joodse vrouwen bedekten hun hoofd in het openbaar in naleving van de joodse wet. Jeremias commentaar: “Toen de Jodin van Jeruzalem haar huis verliet, was haar gezicht verborgen, zodat haar gelaatstrekken niet konden worden herkend.” “Een Joodse vrouw die nalaat om haar hoofd tijdens de Tannaitische periode te bedekken werd beschouwd als een blamage voor haar bescheidenheid.” De sluier verhoogde de hoge status van een vrouw in de Joodse samenleving. Tegenwoordig praktiseren sommige orthodox-joodse vrouwen nog steeds de Joodse leerstellingen door het dragen van een sjaal of pruik.

De Bijbel onderwees het dragen van een hoofddoek lang voor de komst van de Islam. In het Oude Testament lezen wij:

“Rebekka hief ook haar ogen op, en zij zag Izaäk; en zij viel van de kameel af. En zij zeide tot den knecht: Wie is die man, die ons in het veld tegemoet wandelt? En de knecht zeide: Dat is mijn heer! Toen nam zij den sluier, en bedekte zich.”^[9]

In het Nieuwe Testament lezen wij verder:

“Maar iedere vrouw, die blootshoofd bidt of profeteert, doet haar hoofd schande aan, want zij staat gelijk met ene, die kaalgeschoren is. 6 Want indien een vrouw zich het hoofd niet dekt, moet zij zich ook maar het haar laten afknippen. Doch indien het een schande is voor een vrouw, als zij zich het haar laat afknippen of zich kaal laat scheren, dan moet zijn zich dekken.”^[10]

Deze verzen leggen uit dat de Bijbel het dragen van een hoofddoek ziet als een godvrezende onderneming. De maagd Maria wordt vaak afgebeeld in onder andere kunstwerken met haar hoofd bedekt. Het was voor een lange tijd verplicht voor katholieke vrouwen om een hoofddoek op te doen tijdens de kerkelijke diensten. Tegenwoordig blijven Christelijke nonnen en Amishe vrouwen hun hoofdbedekking dragen. Tenslotte, dragen traditionele Hindoe vrouwen ook een hoofddoek als zij in gezelschap zijn met mannen. De Hijab (bedekkende kledij) is niet exclusief van de Islam. Dus, de Hijab moet begrepen worden in de context van haar culturele en religieuze wortels.

Volgens Paulus is de sluier een teken van gezag van de man over een vrouw. Een gesluierde Christelijke vrouw is slechts vroom voor zover ze haar minderwaardige rol aanvaardt tegenover de man. Misschien zijn velen in het Westen als gevolg van deze uitleg van mening dat de sluier een symbool van minderwaardigheid, dienstbaarheid, en degradatie is.

Maar in de Islam betekent Hijab bescheidenheid en is het een manier van bescherming. Alle vermeldingen in de Heilige Koran getuigen van gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Bijvoorbeeld, de Koran legt ondubbelzinnig uit dat mannen en vrouwen gelijkwaardig zijn en tot hetzelfde soort behoren met identieke vaardigheden en menselijke emoties. De eis van Hijab is niet bedoeld om een vrouw in gevangenschap te nemen of voor mannelijke dominantie.

In de Islam zijn de mannen en vrouwen geschapen voor een verheven doel, dat zij elkaar compleet maken en dat zij vrede in de samenleving stichten. Aangezien een vreedzaam huis de basis is van een vreedzame samenleving, wil de Islam echtelijke harmonie beschermen en in stand houden door het bevorderen van bescheidenheid en kuisheid. In de Verenigde Staten, eindigen bijna 40% van alle huwelijken in een echtscheiding, waarvan de helft te wijten is aan buitenechtelijke affaires. Als voorzorg moedigt de Heilige Koran vrouwen aan om hun hoofdbedekking over hun hoofd en boezem te trekken wanneer zij vertoeven in het bijzijn van mannen die niet tot de familie behoren^[11].

De Hijab van de mannen is dat zij hun ogen neerslaan; hun blikken beheersen en niet vrijelijk staren naar andere vrouwen^[12].

Een ander doel van Hijab is om vrouwen te beschermen tegen ongerechtvaardigde schade. In het Westen worden vrouwen vaak gezien als seksuele objecten. Een duizelingwekkende 57 miljard dollar wereldwijd wordt door de VS gegenereerd door pornografie. Dit is meer dan de gecombineerde omzet van alle Amerikaanse profvoetbal, honkbal en basketbal franchise en meer dan de gecombineerde omzet van ABC, CBS, en NBC televisie stations tezamen. De verderfelijke en fatale gevolgen van een dergelijke seksuele ontaarding zijn bekend. In de Verenigde Staten alleen al, zijn één op de drie vrouwen het slachtoffer van fysiek en seksueel misbruik, en een vrouw wordt elke twee en een half minuten aangetast. Omdat vrouwen kwetsbaar zijn voor uitbuiting en misbruik, adviseert de Islam hen hun bescherming in eigen handen te nemen^[13].

Zo is de Hijab een fysiek zichtbare barrière tegen ongewilde intimidatie. Het is geen schande of een hindernis voor een vrouw, integendeel, het eert haar en bevrijdt haar uit de gedwongenheid van de samenleving en de obstakels die haar verhinderen in haar intellectuele, morele en spirituele vooruitgang. Zeker is het zo, door te kiezen voor zichzelf en haar deugden te beschermen, een vrouw haarzelf en haar deugden beschermt. En daarmee ook de samenleving beschermt tegen maatschappelijke kwalen zoals overspel, verspreiding van ziekten, ongewenste kinderen, ongewenste aantastingen en echtscheiding.

Een vrouw hoeft niet afhankelijk te zijn van haar lichamelijke schoonheid, of haar schaars te kleden, of haar hoofddoek af te slingeren om bij te dragen aan de samenleving. Haar karakter definieert de vrede, welvaart en vooruitgang van een land. Dit is de reden waarom de profeet van de islam het belang van religieuze en wereldlijke onderwijs benadrukte voor zowel mannen als vrouwen. Ja, onderwijs is een van de fundamentele elementen van een progressieve samenleving. De ware moslimvrouw is noch de uitgebuite vrouw van het Westen, noch de gedwarsboomde vrouw in totalitaire regimes.

Men vergeet en verwaarloost ook het feit dat de Islam zelf tegen een harde en irrationele toepassing van de Hijab is. Er is geen wet in de Islam die een vrouw bestraft omdat zij zich niet aan de kledingvoorschriften van de Hijab houdt.

Andere landen hebben geprobeerd om de integratie te verbeteren door het verbod op de sluier of het verbod op het dragen van een hoofddoek in openbare scholen. Na vele evaluaties blijken zulke pogingen onder het mom van “integratie” weinig succes te hebben. De recente rellen in Frankrijk bijvoorbeeld zijn een duidelijk aanwijzing dat moslims zich vervreemd blijven voelen en ontevreden. De reden is duidelijk. Hijab is geen belemmering voor integratie. De echte belemmering voor integratie zijn de armoede en werkloosheid. In het Verenigd Koninkrijk groeien bijvoorbeeld twee derde van de kinderen van families van Pakistaanse en van Bengali oorsprong op in armoede. Meer dan 20 procent van alle moslim jongeren tussen 16 en 24 zijn werkloos.

Technologische vooruitgang heeft het de samenleving gemakkelijker gemaakt om te communiceren zonder een “face-to-face” dialoog, denk daarbij aan telefoongesprekken en e-mails. Het gezicht is nooit de enige essentieel instrument voor effectieve communicatie. Premier Balkenende kan effectief het Nederlandse publiek over de radio toespreken net zoals hij dat in persoon doet. Een Moslimvrouw kan zelfs met haar gezicht bedekt effectief communiceren met anderen. Heel duidelijk, het is de essentie van wat er gezegd wordt dat telt, meer dan het uiterlijk die het zegt.

Inspanningen op het gebied van integratie moeten niet uitgevoerd worden door de
fundamentele recht van vrijheid van godsdienst in te perken. Essentieel voor een succesvolle integratie in een democratische samenleving is het samen bestaan van uiteenlopende religieuze culturen en tradities.

Forceren van een Moslimvrouw om zichzelf te “onthullen” is dus een zelfvernietigende maatregel. Een dergelijke maatregel schend niet alleen de fundamentele mensenrechten van een Moslimvrouw, het verhindert de Westerse samenleving ook om Islamitische tradities beter te begrijpen.

Wij pleiten tenslotte voor het herstel van verdraagzaamheid in Nederland. Groepen mogen niet worden onderdrukt of uitgesloten vanwege hun kledingkeuze die gebaseerd is op een religieuze voorschrift, en hun rechten mogen niet ontnomen worden. Het is beter voor Nederland om zich af te wenden van de trend van intolerantie en zich weer aan deze traditie van verdraagzaamheid te houden, die zich buiten elke twijfel heeft bewezen.

Het dragen van een hoofddoek in een openbare functie moet niet als intimidatie of onderdrukking worden gezien. De hoofddoek is niet bedoeld als religieus symbool of religieus teken, maar als een zedelijke manier van kleden. De wereld ondervindt juist grote problemen door onzedelijk gedrag zoals eerder in de brief vermeld. Het praktiseren van geloof, bijvoorbeeld, door het dragen van een hoofddoek zou daarom als een bijdrage aan herstel van zedelijkheid moeten worden gezien. Als de samenleving de juiste informatie krijgt zal het de hoofddoek meer gaan waarderen. De politiek en de media zijn hiervoor verantwoordelijk.

In afwachting op uw reactie verblijven wij.

Hartelijk dank.

Hoogachtend,

Henna Maryam Ikhlaf
Ahmadiyya Moslim Vrouwenorganisatie Nederland

___________
[1] https://jalta.nl/binnenland/femke-halsema-vindt-boerka-en-nikab-niet-bij-amsterdam-passen/
[2] https://www.at5.nl/artikelen/186105/halsema-een-vrouw-die-sluier-wil-dragen-moet-gerespecteerd-en-beschermd-worden
[3] Idem dito.
[4] De Heilige Koran, 2:257
[5] Op 30 maart 2012 verscheen de laatste editie van De Pers. Er werden plannen gelanceerd voor De Nieuwe Pers, een digitale versie, deels gratis en deels via een betaalde app te raadplegen. Vervolgen is de Nieuwe Pers eind 2013 gefuseerd met ThePostOnline, waarna haar activiteiten onder de noemer ‘TPO Magazine’ werden voortgezet. Eind 2015 ging deze voortzetting van De Nieuwe Pers zelfstandig door, en veranderde daarbij de naam TPO Magazine in Reporters Online. Een deel van haar uitspraak destijds: https://jalta.nl/binnenland/femke-halsema-vindt-boerka-en-nikab-niet-bij-amsterdam-passen/
[6] http://www.depers.nl/binnenland/335454/Slinger-de-hoofddoek-af.htm
[7] https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/cairo-speech-obama~b13bfca5/ En: https://obamawhitehouse.archives.gov/the-press-office/remarks-president-cairo-university-6-04-09
[8] Heilige Koran, 2:257
[9] Genesis, 24:64-65
[10] 1 Korintiërs, 11: 5-6
[11] Heilige Koran, 24:32
[12] Heilige Koran, 24:31
[13] Heilige Koran, 33:60